Historia wsi

Wieś Tematyczna „Cygańska Wioska”

Korzystając z przychylności Podlasian pod koniec XVIII wieku na podstawie Uniwersału Komisji Obojga Narodów na terenie powiatu sokólskiego w kilku wsiach osiedlili się Cyganie. Uniwersał zapewniał społeczności cygańskiej prawa obywatelskie i okres 12 miesięcy na osiedlenie się w wybranym przez nich miejscu. Nasi przodkowie obrali za miejsce osiedlenia wieś Igryły, szlachta podlaska i miejscowi chłopi nie protestowali przeciwko cygańskim sąsiadom, ponieważ było bardzo duże zapotrzebowanie na usługi kowalskie.

Cyganie ze wsi Igryły swoją odrębną kulturę i zwyczaje pielęgnowali przez dłuższy czas i do dziś mieszkają w tej miejscowości ich potomkowie piątego i dalszego pokolenia. Przez okolicznych mieszkańców określani są jako „wieś cygańska”. Natomiast w pozostałych wsiach społeczność cygańska szybko się zasymilowała i wtopiła się w społeczeństwo większościowe tj. miejscową ludność. Dziś nawet nie wiedzą, że są potomkami romskimi.

Nasi przodkowie zajmowali się kowalstwem i handlem końmi. U nas we wsi handel końmi przetrwał do dzisiaj. Potomkowie osiedleńców mieli „cygańską żyłkę” do handlu. W poniedziałki nasza wieś pustoszała, ponieważ zgodnie ze zwyczajem mieszkańcy handlowali końmi na targu w Sokółce. Po udanych transakcjach wymiennych Cyganie wędrowni przyjeżdżali do Igrył, rozpalano ognisko i w kociołkach gotowano danie mięsne z kury z warzywami i grzybami. Zgodnie z tradycją cygańską koniecznie musiał być borysz (barysz) – sfinalizowanie targu sprzedaży – kupna, polegający na przyklepywaniu na przemian w dłonie o to, kto stawia alkohol. Biesiady przy ognisku cieszyły się zainteresowaniem pozostałych mieszkańców, ponieważ nie mogło zabraknąć u wędrownych Cyganów dobrej muzyki i tańców.

Tradycja spotkań zasymilowanych potomków Cyganów igrylskich z rdzennymi Cyganami przetrwała do lat 70 ubiegłego wieku. Starsi Romowie się zestarzeli i nie było już komu kontynuować hucznych biesiad. Cygańskie tabory odeszły w zapomnienie, ale Stowarzyszenie „Dziedzictwo Kulturowe Igrył” przywraca kulturę romską swoich przodków. I tak jak za dawnych lat przyjeżdżają Romowie z Białegostoku i Sokółki i wspólnie biesiadujemy, tańczymy i śpiewamy.

Oferta wsi

Oferta wsi tematycznej dla DZIECI -1 autokar
cyganie są wśród nas - edukacja

1 Część edukacyjna 30 min

1. Bajka romska
2. Wystawa plenerowa "Romowie Podlasia - od taboru po współczesność"

Jednym ze sposobów edukacji dzieci jest przekazywanie dzieciom informacji poprzez bajki. Taką właśnie usłyszą dzieci już na samym początku spotkania. Stypendystka Marszałka Województwa Podlaskiego poprzez wystawę pokaże na fotografiach wędrówkę Romów : wozy cygańskie, konie, namioty, ogniska i czasy współczesne oraz omówi historię, tradycję i kulturę romską.

2 Warsztaty kulinarne – 1godz.

1 kociołek cygański
2 ryba pieczona w glinie

Kociołek cygański.

Potrawa doskonale oddaje klimat dawnych czasów. Dzieci poprzez wspólne przyrządzanie dowiedzą się z jakich produktów jest kociołek oraz w jaki sposób je pozyskiwali Cyganie.

Ryba pieczona w glinie.

Wędrujący Cyganie wykorzystywali glinę do pieczenia różnych produktów takich jak jeż lub ryba. Z racji że jeże są pod ochroną nauczymy dzieci jak się przyrządza rybę. Liść chrzanu widoczny na zdjęciach izoluje rybę od gliny a jednocześnie nadaje niesamowity smak i aromat.

Przejażdżka wozem cygańskim 30 minut na grupę czyli 2 godziny

Wozem letnim z muzyką uczestnicy spotkania będą jeździli po malowniczym terenie Igrył . Na swojej drodze można będzie spotkać sklep obwoźny w którym mieszkańcy robią swoje zakupy.

Dojenie krowy - czas wliczony w przejazd wozem

Docelowym miejscem przejażdżki będzie spotkanie z krową . Dzieci dowiedzą się jaka jest technika dojenia oraz sami mogą spróbować swoich sił.

Warsztaty plastyczne – wykonanie flagi romskiej oraz zabawa obrazkowa

Podczas gdy jedna grupa będzie jeździła wozem z pozostałymi zostaną przeprowadzone warsztaty plastyczne. Pokazane zostaną plansze z dużymi fotografiami przedstawiających Romów. Dzieci będą zgadywać jakiego okresu one dotyczą i co plansze przedstawiają. Podczas zajęć plastycznych poznają symbole flagi romskiej.

Uczta przy kociołku i rybie – 1 godzina

Dania które już „doszły” na ogniskach doskonale zaspokoją apetyt dzieci podczas przebywania na wolnym powietrzu . Zmysł smaku oraz krótkie przypomnienie historii Kociołka cygańskiego
przeniesie wyobraźnie dzieci w dawne czasy taborowej wędrówki. Do popicia podana zostanie herbatka cygańska.

Koncert zespołu Cygańskie serca 1 godz. oraz wspólne ognisko – 1.30 min

Zespół został założony w 2012 roku na potrzeby stowarzyszenia. Gra muzykę cygańską oraz śpiewa w trzech językach polskim , romskim i rosyjskim. W dorobku zespołu jest wydana płyta w 2014 roku z utworami własnymi oraz tradycyjnymi przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

Ognisko w zależności od potrzeb może być różnych rozmiarów. Każdy z gości będzie mógł upiec na kiju kiełbaskę a w żarze ogniska upiec ziemniaki. Ognisko będzie trwało o 30minut dłużej niż koncert.

W miejscu pobytu znajduje się plac zabaw widoczny na niektórych zdjęciach.

Cena szacunkowa;

wystawa plenerowa , bajka , prelekcja - BEZPŁATNIE (w ramach  stypendium artystycznego Marszałka Województwa Podlaskiego przyznanego na 2014 rok Pani Elżbiecie Jakimik oraz środków Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich w ramach PROW 2007-2013).
warsztaty kulinarne;
 - kociołek – 10zł. osoba
 - ryba - 10zł. osoba
przejażdżka wozem – 300zł
krowa - 200zł
warsztaty plastyczne -200zł
koncert - 800 zł
ognisko z kiełbaskami i ziemniakami – 300zł

Oferta wsi tematycznej - DOROŚLI;
dla grup zorganizowanych - 1 autokar

1 Prelekcja - 45 min

- historia osiedlenia Cyganów w Igryłach
- kultura i tradycje romskie
- wystawa plenerowa „Romowie Podlasia – od taboru po współczesność”

Podczas prelekcji uczestnicy poznają bliżej owianą tajemnicami oraz niedomówieniami kulturę romską. Uzupełnieniem spotkania będzie wystawa plenerowa, na której będzie  można zobaczyć fotografie z życia społeczności romskiej od I połowy XX wieku do czasów współczesnych. Fotografie przedstawiają zarówno życie codzienne Romów, jak i ważne wydarzenia rodzinne oraz religijne. Prezentowany materiał jest  rezultatem pracy badawczej podjętej w ramach  stypendium artystycznego Marszałka Województwa Podlaskiego przyznanego na 2014 rok Pani Elżbiecie Jakimik  oraz ze środków Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich w ramach PROW 2007-2013.

2 Warsztaty kulinarne - 1 godzina

– Kociołek Cygański
– ryba pieczona w glinie
– przyrządzenie herbaty cygańskiej

Potrawa „Kociołek Cygański” , która została wpisana na listę produktów tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa a zgłoszona właśnie przez stowarzyszenie Dziedzictwo Kulturowe Igrył oddaje klimat dawnych czasów cygańskiej wędrówki . Niesamowity aromat oraz smak gromadzący mieszankę warzyw oraz mięs gdzie przewodnim składnikiem jest kura można uzyskać podczas wspólnego przygotowania pod nadzorem miejscowej kucharki gotowanym w kociołku żeliwnym na ognisku w sposób tradycyjny.

Ryba pieczona w glinie: Sposób przyrządzania tej potrawy wzbudza podziw dla pomysłowości Romów. Elementem izolującym rybę od gliny jest liść chrzanu , który nadaje niepowtarzalny smak oraz aromat. Pod okiem fachowca można przyrządzić rybę po czym upiec ją w ognisku. Podczas warsztatów grupa zostanie podzielona na osoby, które zajmą się przyrządzaniem kociołka, ryby oraz na rozpalających ogniska. Tajemnicę parzenia herbaty zdradzimy na miejscu uczestnikom spotkania.

3 „triathlon Cygański” - 2 godziny

–przejażdżka wozem cygańskim z muzyką po okolicy
–wróżba cygańska
–warsztaty tańca cygańskiego

Oczekując aż dania „dojdą” na ognisku goście zostaną podzieleni na trzy grupy.
Pierwsza skorzysta z przejażdżki wozem cygańskim letnim, która będzie polegała na przejechaniu drogi z Igrył po malowniczym pagórkowatym terenie poprzez wieś Wysokie Laski wozem z muzyką.

Druga grupa spotka się z wróżbą cygańską. Z kart będzie wróżyła Romni, której sztukę tę przekazała matka .

Z trzecią grupą warsztaty tańca poprowadzi jedna z tancerek zespołu Cygańskie Serca.
Na tą okazję dla gości ( kobiet) są przygotowane falbaniaste spódnice romskie. Nabytą umiejętność Panie będą mogły wykorzystać podczas występu zespołu Cygańskie Serca.

Grupy będą się wymieniały synchronicznie

4 Biesiada cygańska z degustacją – 2,15 godziny

Przy ognisku odbędzie się biesiada cygańska w otoczeniu namiotów z degustacją potraw wytworzonych podczas warsztatów oraz koncertu zespołu Cygańskie Serca.

Zespół tworzą miejscowi muzycy . Gra muzykę tradycyjną Romską jak i tworzoną przez siebie w trzech językach polskim, romskim i rosyjskim.
W 2014 roku nagrał płytę finansowaną przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

Cena szacunkowa;

prelekcja, wystawa plenerowa  – BEZPŁATNIE (w ramach  stypendium artystycznego Marszałka Województwa Podlaskiego przyznanego na 2014 rok Pani Elżbiecie Jakimik i ze środków Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich w ramach PROW 2007-2013).
Warsztaty kulinarne
kociołek – 10zł osoba
ryba - 10 zł osoba
"triathlon cygański"
wóz - 300zł
wróżba - 300 zł
warsztaty tańca - 300 zł
koncert Cygańskie Serca - 800 zł
wspólne ognisko - 300 zł